Over de stad Den Haag, de wijk Bezuidenhout en de oorlogsperiode is nog veel meer te weten te komen. Op deze pagina treft u diverse organisaties aan die met wandelingen, overzichtstentoonstellingen, presentaties en/of lessen de historie van de wijk nog verder verlevendigen. Wij nodigen u van harte uit, ook die mogelijkheden te bekijken.
In samenwerking met het Haagse Gemeentearchief heeft de Bibliotheek Haagse Hout een lespakket samengesteld over het bombardement van 3 maart 1945 voor kinderen van groep 7 en 8 van basisscholen. 'De bibliotheek organiseert veel lessen voor kinderen over lezen of allerlei leuke (voorlees)activiteiten. Kinderen vertellen en laten ontdekken over wat er in deze wijk op het einde van de oorlog gebeurde, is heel iets anders, maar wel heel speciaal,' zegt bibliotheekmedewerkster Fenny Staverman. 'Kinderen willen nog wel eens druk zijn tijdens de lessen, maar als het over de oorlog gaat dan is het stil en willen ze er meer van weten. Ze vinden het altijd erg interessant', vult Eline Zantvoort van het Haags Gemeentearchief aan.
Herinneringen ophalen
Het programma begint met het bekijken van foto's van de straat van voor en na het bombardement. 'Aan de hand van een schadekaart van de wijk kunnen de kinderen bekijken of ook hun huis is gebombardeerd. Zo worden ze gestimuleerd na te denken over wat het met je doet als je je huis kwijt bent, je spullen weg zijn en vriendjes of bekenden er ineens niet meer zijn. Vervolgens bereiden de kinderen vragen voor die zij later kunnen stellen aan iemand die het bombardement ook echt heeft meegemaakt.
De kinderen worden ontvangen op de tribune tussen de boeken. Verschillende ooggetuigen zullen hun verhaal vertellen. 'Ze zijn allemaal in de 80 en hebben het bombardement nog bewust meegemaakt. Ze vinden het erg belangrijk om het verhaal te blijven vertellen. Zeker in deze tijd waarin we ons niet meer voor kunnen stellen dat zoiets kan gebeuren. Juist daarom is het van belang om de kinderen te vertellen wat er is gebeurd en welke gevolgen dat heeft gehad', meent Staverman.
Bibliotheek Haagse Hout
Theresiastraat 195, 2593 AJ Den Haag
T. 070-353750 | www.bibliotheekdenhaag.nl
De Bibliotheek Haagse Hout sinds september 2014 een Historisch Informatiepunt (HIP). In het HIP kun je zelf de geschiedenis van je straat, wijk en de stad Den Haag ontdekken.Bijzonder is de zogenaamde digitale erfgoedtafel: het startpunt voor een ontdekkingstocht door Den Haag. Als je de bibliotheekpas scant, komen er meteen foto's van Haagse Hout tevoorschijn. Je kunt ook foto's opzoeken van de straat waarin je vroeger hebt gewoond, of de school waar je naartoe ging. De foto's kun je vervolgens naar jezelf mailen zodat je ze ook thuis kunt bekijken. Ook zijn er historische filmpjes te bekijken en is er een speciale boekencollectie.
Het HIP is een samenwerking van de Haagse erfgoedpartners (het Haags Gemeentearchief, de Bibliotheek, Afdeling Archeologie, Afdeling Monumentenzorg en Welstand en het Haags Historisch Museum) Zij organiseren een aantrekkelijk programma vol activiteiten, tentoonstellingen en lesprogramma's.
Bibliotheek Haagse Hout & Historisch Informatie Punt
Theresiastraat 195, Den Haag
T. 070-353750 |
www.bibliotheekdenhaag.nl
Haags Gemeentearchief
Stadhuis - Spui 70, Den Haag
www.haagsebeeldbank.nl
Ter gelegenheid van het 35-jarig jubileum van het Wijkberaad Bezuidenhout is in 2010 een boekje uitgegeven met vier wandelingen door de wijk, elke met een eigen thema. De eerste twee dragen de naam 'Bezuidenhout op de bres, 35 jaar bewonersinspraak' en laten de wapenfeiten zien van het wijkberaad in Bezuidenhout-Oost en Bezuidenhout-Midden. De derde wandeling gaat langs verzetsadressen 'Bezuidenhout in verzet' en de vierde 'Bezuidenhout uniek en divers' met als thema architectuur, stedenbouw en openbare ruimten. Het boekje is gratis verkrijgbaar bij het wijkberaad.
Een bijzondere buurt in de wijk vormt Bezuidenhout-West. Tussen kantoren, spoor en hoofdwegen ingeklemd ligt een levendige buurt. De woningen dateren van voor de oorlog, jaren zeventig en nieuwbouw. Markant gebouw is de Witte Anna, de woontoren in de Jan van Riebeekstraat bij het station. Voor de ramp van 3 maart 1945 was dit deel geheel aangesloten met de rest van de wijk. De meeste huizen hebben wel het bombardement overleefd, maar niet de wederopbouwplannen daarna. Met de komst van de Utrechtse baan, het Bernardviaduct, de uitbreiding van het station met daarnaast Babylon en de rijkskantoren, stond de buurt op de nominatie om te verdwenen. Protest van bewoners hebben deze sloopplannen succesvol tegengehouden. Meer over deze buurt en haar geschiedenis kun je zien langs een route van drie foto-informatieborden, ook aangegeven op de wandelkaart 'Historische wandeling door Bezuidenhout'.
Wijkberaad Bezuidenhout
T. 070-3150902 | E.
wijkberaad@bezuidenhout.nl | www.bezuidenhout.nl
Wijkraad Bezuidenhout-West
T. 070-3831477 | E.
wrbcwest@xs4all.nl | www.bezuidenhout.nl
Het Haagse Bos heeft nog altijd geheime plekjes die stukjes van de geschiedenis van de wijk en de stad onthullen. Zo liggen onder een paar heuvels de resten van bunkers van de Atlantikwall. En wist je dat alle paadjes in het bos ook een naam hebben. Zo leidt het filosofenpad je van de bunkers naar Huis ten Bosch, parallel aan de Benoordenhoutseweg. Met de boswachter van Staatsbosbeheer eigenaar en beheerder van het bos, kun je meer geheimen van het bos horen.
Staatsbosbeheer
Boslaan 12, Den Haag
T. 070-3851050 | E.
excursieshaaglanden@staatsbosbeheer.nl | www.staatsbosbeheer.nl
Wie naar Den Haag komt, slaat vaak snel linksaf de stad in. Maar ga je rechts, dan kom je in een typisch Haagse wijk met nu nog grandeur van weleer. Bezuidenhout is op de eerste plaats een woonwijk met huizen van alle bouwstijlen en periodes. De wijk is vanaf de 20e eeuw langzaam uitgebreid, vooral omdat het een gewilde plek is om te wonen. Het verwoestende bombardement van 3 maart 1945 heeft in één klap veel schoons doen verdwijnen. Maar er is ook nog het een en ander gebleven of nieuw gebouwd. Vooral kantoren zien de wijk als een ideale plek om dichtbij de rest van de wereld te zijn in een vertrouwde omgeving. De gidsen van Het Gilde Den Haag leiden iedereen graag rond om de bijzondere plekken te ontdekken van het Bezuidenhout.
Het Gilde Den Haag
T. 070-3561281 | E.
info@gildedenhaag.nl | www.gildedenhaag.nl
'Herinneren, leren, ontdekken', met deze drie woorden nodigt de Stichting Atlantikwall Museum mensen een kijkje te komen nemen in een van de bunkers van de Atlantikwall. De Atlantikwall bestreek een groot gebied van Kijkduin en Scheveningen tot aan Bezuidenhout. Vele bunkers zijn verstopt onder zand, een paar zijn open voor publiek. Het boegbeeld is de commandobunker in het complex Widerstandsnest 318 (Verteidigungsstab Badhuisweg) in Scheveningen. Ook is er in dit complex een manschappenbunker ingericht en een toiletbunker toegankelijk gemaakt. Vanaf april zijn de bunkers open. Speciaal voor scholen is er een lesprogramma. Leerlingen krijgen van gidsen uitleg over de oorlog, de Atlantikwall en de gevolgen voor Den Haag en Scheveningen; dit alles verteld in de spannende bunkers.
Wil je meer zien van de Atlantikwall dan de bunkers? Ga mee op wandeltocht met een gids van Het Gilde Den Haag langs de overblijfselen van wat in de Tweede Wereldoorlog de vesting Clingendael en het commandocentrum van de vesting Scheveningen waren. Er zijn zelfs nog sporen uit de Eerste Wereldoorlog te vinden. De wandeling start bij halte tramlijn 9 op de Riouwstraat, hoek Groenhovenstraat en eindigt bij de Boshut, Badhuisstraat. Meer informatie bij Het Gilde Den Haag.
Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen
T. 070–3555604 | E. info@atlantikwallmuseum.nl | www.atlantikwallmuseum.nl
Waar ooit de schutters van het Sint-Sebastiaansgilde bijeen kwamen, ligt nu het Haags Historisch Museum. Het museum aan de Hofvijver toont de geschiedenis en ontwikkeling van Den Haag. Prachtige stadsgezichten van o.a. Jan van Goyen, Jan Ten Compe en P.C. La Farque en voorwerpen zoals een draagkoets en zilverwerk brengen de verhalen tot leven waarin de Oranjes, de Gebroeders de Witt en Johan van Oldenbarnevelt figureren. Vaste collectie en tijdelijke tentoonstellingen tonen typisch Haagse aspecten van vroeger tot nu.
In de oorlogszaal wordt verteld over Den Haag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een aantal onderwerpen komen aan bod, waaronder het dagelijks leven, de Atlantikwall, het bombardement en de Jodenvervolging. Een selectie van de 3D foto's van verzetsfotograaf Wim Berssenbrugge zijn te zien. Ook worden indrukwekkende persoonlijke eigendommen tentoon gesteld, zoals een sierkettinkje en twee gesinterde vazen die uit de smeulende as van Bezuidenhout zijn gehaald.
Haags Historisch Museum
Korte Vijverberg 7, Den Haag
T. 070-3646940 | E.
info@haagshistorischmuseum.nl | www.haagshistorischmuseum.nl
Teksten: Lia van den Broek, Mark Hoogland.
Bronnen: Bibliotheek Den Haag, Bibliotheek Haagse Hout, Bezuidenhout.nl, Staatsbosbeheer, Het Gilde Den Haag, Stichting Atlantikwall Museum, Haags Historisch Museum, Bezuidenhout Nieuws (februari 2015).
Beelden: Bibliotheek Haagse Hout, Haags Gemeentearchief.
Eindredactie: Stichting 3 maart '45.
English